Có rất nhiều người Việt trong nước, nhứt là các thế hệ sanh sau năm 1975, họ đều xử dụng từ “đăng ký” để ghi tên nhập học, để tham gia, hay là được nhận một thứ gì đó. Tuy nhiên, họ đều hầu như xử dụng sai trong nhiều trường hợp. Từ chánh xác nhứt cho những trường hợp như ghi tên nhập học, tham gia, hoặc nhận một thứ gì đó chính là từ “ghi danh”. Thực ra hai từ “đăng ký” và “ghi danh” đều có nghĩa cả, nhưng quý vị cần phải biết xử dụng từ đúng trong từng trường hợp.
Trước tiên, chúng ta hãy cùng nhau phân tích về hai cụm từ “đăng ký” và “ghi danh”.
Đăng ký (động từ) là gì?
Đăng (động từ) có nghĩa là đưa lên. Ví dụ như là đăng báo, đăng bài, đăng tải. Nghĩa là chúng ta đưa một thứ hay một điều gì đó lên trên công chúng.
Ký(danh từ), hay còn gọi là là ký hiệu, nghĩa là cho phép kết luận về sự tồn tại hoặc về tính chân thực của một sự vật khác có liên hệ với nó.
Như vậy “đăng ký” nghĩa là đưa lên cho công chúng hay tổ chức tên của mình để xác nhận một thứ gì đó, sự vật đó thuộc về mình hoặc ai có liên hệ với mình. Đối với thời gian tánh thì từ “đăng ký” này được dùng trong trường hợp xác nhận chủ quyền hoặc một sự vật gắn bó với chúng ta trong thời gian dài hạn.
Ví dụ:
- Đăng ký bản quyền: xác nhận bản quyền, tác quyền thuộc về tên của người sáng tạo hay sáng tác.
- Đăng ký kết hôn: xác nhận cả hai vợ chồng thuộc về nhau.
- Đăng ký đất đai và nhà cửa: xác nhận đất đai và nhà cửa thuộc về người chủ đã mua.
Như đã trình bầy ở trên về thời gian dài hạn. Quý vị có thể hình dung được “đăng ký bản quyền” được xác nhận thuộc về người sáng tạo hay sáng tác này gắn bó với họ suốt cả cuộc đời ngay cả sau khi họ qua đời. Đồng thời “đăng ký kết hôn” xác nhận rằng cả hai vợ chồng thuộc về nhau suốt cả đời sống hôn nhân. Mà chắc quý vị có nghe câu chúc cho cả hai vợ chồng là “Trăm Năm Hạnh Phúc” phải không?
Ghi danh (động từ) là gì?
Ghi (động từ) nghĩa là dùng chữ viết hoặc dấu hiệu để lưu giữ một nội dung nào đó, khi nhìn lại có thể biết hoặc nhớ lại nội dung ấy.
Danh (danh từ) nghĩa là tên, tên người.
Như vậy “ghi danh” nghĩa là ghi tên. Như tôi đã trình bày “ghi danh” là việc chúng ta ghi tên để nhập học, để tham gia, hoặc để nhận một thứ gì đó. Khác với “đăng ký” thì “ghi danh” được xử dụng trong trường hợp thời gian ngắn hạn và không xác nhận chủ quyền hoặc liên hệ với mình.
Ví dụ:
- Ghi danh khóa học: ghi tên để tham gia lớp học trong buổi học hoăc năm học.
- Ghi danh nhận quà: ghi tên để nhận quà.
- Ghi danh tham dự: ghi tên để tham dự một sự kiện nào đó.
Như đã trình bầy ở trên về thời hạn ngắn hạn. Quý vị có thể hình dung được “Ghi danh khóa học” của niên khóa có thể là trên 1 năm hoặc dưới 1 năm. Ở các trường học, các em học sinh tới trường từ đầu tới cuối niên khóa trong 9 tháng trời học tập. Sau niên khóa thì các em được nghỉ hè 3 tháng và bắt đầu niên khóa mới và cứ tiếp tục cho tới khi các em tốt nghiệp lớp 12. Một ví dụ khác nữa là khi quý vị ghi danh để nhận một thứ gì đó của một dịch vụ mỗi định kỳ trong một khoảng thời gian nhất định mà có thể gia hạn hoặc hủy bất cứ lúc nào.
Đây là những định nghĩa cho của “ghi danh” và “đăng ký”. Các quý phụ huynh hãy dạy cho con em xử dụng tiếng Việt cho đúng để chúng không đánh mất đi sự thuần túy của tiếng Việt. Cũng như các bạn trẻ cần phải biết rõ để có thể dạy cho các thế hệ sau như con cái hoặc học trò của các bạn.
Nguồn tham khảo:
Định nghĩa của Đăng (động từ): https://www.rung.vn/dict/vn_vn/%C4%90%C4%83ng
Định nghĩa của Ký (danh từ): https://vi.wiktionary.org/wiki/k%C3%BD#Ti%E1%BA%BFng_Vi%E1%BB%87t
Định nghĩa của Ghi (động từ): http://tratu.soha.vn/dict/vn_vn/Ghi
Định nghĩa của Danh (danh từ): http://tratu.soha.vn/dict/vn_vn/Danh
Hậu Duệ Nam Việt 